Wageningen, een overvolle Bevrijdingskerk, zondag 11 november 11 uur werd een historisch moment. Niet alleen was er die dag een herdenking van het honderd jaar eerder beëindigen van de Eerste Wereldoorlog, maar ook de start van de gezamenlijke herdenkings- en verzoeningsdienst van de gemeenten Salem en Vineyard.

Zestig jaar evangelie in Wageningen

In deze bijzondere dienst werd teruggeblikt op zestig jaar evangelie in Wageningen en het ontstaan van de gemeente Immanuël, de groei in de jaren zeventig en tachtig, maar ook de scheuring in de jaren negentig en wat dat betekende. Door de groei van de gemeente Immanuël werd een van de oudsten vrijgesteld en kreeg ruimte om een studie te doen. Dat werd de studie van Vineyard en hij werd aangewezen als de persoon om dit in Nederland te brengen. Bij terugkomst bleken de verschillen te groot – er ontstond onder meer discussie over hoe prominent de plek voor gaven van de Heilige Geest moest zijn (red.) – met verwijdering tot gevolg. Externe bemiddeling werkte averechts. De bemiddelaar koos partij en in een kortdurende gemeenteavond was de keus om de nieuwe leider te volgen of de deur te kiezen. De groep die ineens buiten stond is uiteindelijk verder gegaan onder de naam Salem (nu ABC-gemeente), en Immanuël werd Vineyard.

Pijn van de scheuring

Twee jaar geleden kwamen voorgangers en oudsten van beide gemeenten bij elkaar. Ze wilden samen vieren dat het in 2018 zestig jaar geleden is dat Immanuel in Wageningen ontstond. De pijn van de scheuring was echter nog aanwezig, ook al hebben veel mensen ermee leren leven. We proefden aan beide kanten het verlangen om die pijn te bespreken en tot verzoening te komen.
We gingen samen bidden. Een van de aanwezigen kreeg toen een beeld. Hij zag over Wageningen een enorme deken liggen. Daaronder brandden kaarsen, maar de lucht kon niet weg en dat werkte verstikkend. Vervolgens klonk aan de vier hoeken van het kleed bazuingeschal. Daarna scheurde het doormidden en brak het open.

Daarna werden er gesprekken en interviews gehouden met betrokkenen van weleer, waarin mensen hun gevoelens konden uiten. Het ging niet meer om waarheidsvinding, maar om het verwoorden van je eigen pijn. Dat alles is samengebracht in een document, dat op 11 november op het kruis is gespijkerd.

Verzoening: God werd merkbaar aanwezig

Terug naar 11 november. Terwijl in Europa de bazuinen klonken vanwege honderd jaar na WO1, spraken Menno Helmus (voorganger Vineyard) en Boudewijn Van Schoonhoven (ABC Evangeliegemeente Salem) in een ‘ping-pong’ preek over het thema Verzoening. Dat God Zijn belofte verbindt als we ons verzoenen, dat Hij in ons midden is. Dát hebben we ervaren.

Een voormalig zangleider van Immanuël betrad na al die jaren weer het podium en bracht een zelfgemaakt lied over verzoening. De gezamenlijke huidige leiding van Salem en Vineyard hebben een gezamenlijke verklaring voorgelezen en ondertekend. Gevolgd door een gebed voor vergeving van de pijn en gevolgen van de breuk. Dit gebed was gebaseerd op de over en weer beluisterde pijn die in de afgelopen maanden is besproken met gemeenteleden en vastgelegd in een document.

Dit document is vervolgens gezamenlijk aan een metersgroot houten kruis gespijkerd: “Hij schold ons al onze overtredingen kwijt, door het bewijsstuk uit te wissen, dat … tegen ons getuigde en ons bedreigde. En Hij heeft dat weggedaan door het aan het kruis te nagelen: Hij heeft de overheden en machten ontwapend en openlijk tentoongesteld en zo over hen gezegevierd” (Col.2:13-15).

Avondmaal

Een symbolische actie was dat Salem het oorspronkelijke avondmaalset terugkreeg, wat ooit was geleend maar nooit teruggegeven. Hierna werd gezamenlijk avondmaal gevierd met deze set, waarbij iedereen langs het kruis kwam in het gangpad. Er was gelegenheid om te knielen en eigen pijn en zaken die verzoening vragen op te schrijven. Talloze mensen namen de hamer ter hand en spijkerden briefjes aan het kruis. Sommigen liepen naar anderen toe om elkaar in de armen te vallen of samen avondmaal te vieren. Een heilig moment vol hamergeklop, waar God tastbaar aanwezig was.

De dienst sloot af met een zegenbede voor beide gemeentes en onze stad Wageningen, uitgesproken door beide leidersteams. Daarmee werd de vloek omgedraaid in een zegen. Gevolgd door een gezamenlijke maaltijd waar nog lang werd na- en bijgepraat.

Henk de Bie